Kies een gids en episode
Kunst met Pechtold
Wat gebeurt er met je stem?
Binnenhof Onderwijs
Ontdek zelf het Binnenhof
Deel Het Binnenhof Online
Over Binnenhof online
Tijdlijn
1500
1555
Bourgondische Kreits
Karel V brengt de Habsburgse Nederlanden samen en draagt het gezag over aan Filips II
1559
Margaretha van Parma
Filips verlaat de Nederlanden. Margaretha van Parma wordt landvoogdes en Willem van Oranje wordt stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht
1566
Smeekschrift der edelen en Beeldenstorm
Een storm van vernielingen in katholieke kloosters en kerken trekt van zuid naar noord door de Nederlanden
1567
Hertog van Alva
Filips II stuurt de hertog van Alva (de ‘IJzeren Hertog’) naar de Nederlanden om orde op zaken te stellen.
1568
Willem van Oranje probeert met een militaire aanval zijn positie binnen de Nederlanden te herwinnen
1572
Watergeuzen veroveren Den Briel
Holland en Zeeland kiezen de kant van Willem van Oranje
1576
Pacificatie van Gent
Staten-Generaal en opstandig Holland en Zeeland sluiten een verbond om de Spanjaarden te verdrijven
1579
Unie van Atrecht en Unie van Utrecht
Scheiding noordelijke en zuidelijke Nederlanden
1584
Willem van Oranje vermoord
1588
Ontstaan van de Republiek
Maurits van Oranje en Johan van Oldenbarnevelt verslaan de Spaanse vloot met hulp van Engeland
1596
Drievoudig verbond
Engeland, Frankrijk en de Republiek vormen een verbond tegen Spanje. Erkenning van de soevereiniteit van de Republiek
1600
1602
Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (V.O.C.)
1609-1621
Twaalfjarig Bestand
Spanning tussen Oldenbarnevelt en Maurits. Remonstranten (Arminius – Johan van Oldenbarnevelt) staan tegenover contraremonstranten (Gomarius – Maurits).
1618
Maurits grijpt de macht, arrestatie Johan van Oldenbarnevelt en Hugo de Groot
1619
Johan van Oldenbarnevelt onthoofd
1619
Synode van Dordrecht
Overwinning voor Maurits en de contraremonstranten
1621
Einde Twaalfjarig Bestand
Hervatting van de oorlog met Spanje. Door de Dertigjarige oorlog is dit ineens een internationaal conflict.
1621
Oprichting West Indische Compagnie (W.I.C.)
1625
Frederik Hendrik neemt de macht over
Grondgebied van de Republiek krijgt de contouren van Nederland vandaag de dag
1647
Willem II volgt Frederik Hendrik op
1648
Vrede van Münster
Einde Tachtigjarige oorlog
1650
Willem II sterft
1650 – 1672
Eerste Stadhouderloze tijdperk
1653-1672
Johan de Witt raadpensionaris van Holland
1672
Rampjaar
De Republiek wordt aangevallen door Frankrijk, Engeland, en de bisdommen Münster en Keulen. Willem III wordt stadhouder. Gebroeders de Witt worden vermoord in Den Haag.
1674
Einde van Derde Engelse Oorlog
Vrede met Münster en Keulen
1678
Vrede van Nijmegen
Vrede met Frankrijk
1685
Lodewijk XIV herroept het Edict van Nantes
Hugenoten vluchten naar Republiek
1688
Glorious Revolution
Willem III verjaagt de katholieke Jacobus II van de troon in Engeland en neemt met Maria Stuart plaats op de Engelse troon
1688-1697
Negenjarige oorlog met Frankrijk
1697
Vrede van Rijswijk
1700
1702
Willem III overlijdt; Tweede Stadhouderloze tijdperk
1702 – 1713
Spaanse Successieoorlog
1713 Vrede van Utrecht. Verzwakking van Republiek.
1740-1748
Oostenrijkse Successieoorlog
Roep om hulp aan de Oranjes van de stadhouderloze provincies
1747
Willem IV wordt stadhouder
1751
Willem V erft stadhouderschap (Anna van Hannover is regentes)
1756-1763
Zevenjarige oorlog
Tussen Frankrijk en Oostenrijk enerzijds, en Engeland en Pruisen anderzijds. Door neutraliteit wel verzwakking Republiek.
1780-1784
Vierde Engelse oorlog, verdere verzwakking Republiek
1780-1787
Patriottenbeweging
1785
Willem V en Wilhelmina van Pruisen vestigen zich in Nijmegen
1787
Willem V keert terug naar Parijs, Patriotten zijn verslagen
1789
Franse Revolutie
1795
Opmars Franse Troepen en patriotten onder invloed van de Franse Revolutie
Willem V vlucht naar Engeland
1795-1803
Bataafse Republiek
1798
Staatsregeling: ‘eerste Nederlandse grondwet’
Lodewijk Napoleon wordt koning van Holland
1800
1810
Einde Koninkrijk Holland, Franse inlijving
1813
Willem Frederik (zoon van Willem V) keert terug naar Nederland
1814-1815
Congres van Wenen
Zuidelijke Nederlanden worden toegevoegd
1815-1830
Ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden
1830
Opstanden in het Zuiden
1830
Cultuurstelsel in Nederlands-Indië
1839
Nederland erkent de onafhankelijkheid van België
1840
Abdicatie Willem I > Willem II aan de macht
1848
Nederlandse grondwet (Thorbecke)
1849
Koningschap Willem III
1860
Publicatie ''Max Havelaar''
Multatuli (Eduard Douwes Dekker) publiceert “Max Havelaar”, over het corrupte, indirecte regeringssysteem van Nederlands-Indië
1874
Kinderwetje van Van Houten
1879
Anti-Revolutionaire Partij (ARP) wordt opgericht door Abraham Kuyper
1890
Willem III sterft. Wilhelmina wordt op 10-jarige leeftijd koningin. Met Koningin Emma als regentes
1900
1914-1918
Eerste Wereldoorlog
Nederland blijft neutraal
1917
Invoering algemeen kiesrecht voor mannen en passief kiesrecht voor vrouwen
Einde van de schoolstrijd door gelijkstelling bijzonder en openbaar onderwijs
1918
‘Vergissing van Troelstra’ – mislukte poging tot het ontketenen van een revolutie.
1919
Invoering actief kiesrecht voor vrouwen
1920
Nederland lid van de Volkenbond > Einde van neutralisatie politiek
1922
Eerste Tweede Kamerverkiezingen met algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen
De confessionelen winnen
1935
De Nationaal Socialistische Beweging (NSB) krijgt 8% van de stemmen bij Provinciale staten.
1939
Kabinet de Geer
Eerste kabinet met sociaaldemocratische ministers
1940
10 mei Duitse aanval, 14 mei capitulatie
1941
Februaristaking tegen verharding Jodenvervolging
1942
Capitulatie van de troepen in Nederlands-Indië
1944
Bevrijding in het zuiden, hongerwinter in het noorden
1945
5 mei Duitse capitulatie in Wageningen
1953
Watersnoodramp
Treft Zeeland en West-Brabant en eist 1836 doden (28 in Vlaanderen)